Als een film succesvol is, wordt het vaak beschouwd als commercieel, terwijl het als een flop wordt beschouwd als een artistiek werk.
Hetzelfde kan nu ook gezegd worden over games, en in het bijzonder de psychologische Layers of Fear-serie. Hoewel de serie tot nu toe vooral bekend stond als commercieel, heeft ontwikkelaar Bloober Team besloten om de trilogie, bestaande uit Layers of Fear, de DLC Inheritance en Layers of Fear 2, op te poetsen en opnieuw uit te brengen als een nieuwe Layers of Fear. De vraag is echter of dit opnieuw puur commercieel is, of eerder kunstzinnig.
MEER DAN ALLEEN EEN OPFRISBEURT
Om te beginnen is het belangrijk om te begrijpen wat Layers of Fear inhoudt. Sommigen zouden kunnen beweren dat Layers of Fear een remake is van de vorige delen, terwijl anderen het eerder een remaster noemen. Bloober Team zelf beschouwt Layers of Fear liever als een hervertelling, een nieuwe interpretatie van wat we al kennen, als ik voor deze gelegenheid een filmterm mag gebruiken.
Om ervoor te zorgen dat fans van de vorige Layers of Fear-games tijd en geld willen investeren in deze vernieuwde versie, heeft Bloober het bekende verhaal van The Painter (uit Layers of Fear), zijn dochter (uit Layers of Fear: Inheritance) en The Actor (uit Layers of Fear 2) hier en daar aangepast. Het is als een Director’s Cut. Bovendien worden deze afzonderlijke verhaallijnen nu met elkaar verbonden door The Writer, een nieuw personage dat in deze nieuwe Layers of Fear zijn eigen, zij het korte, verhaal krijgt. Ook de mysterieuze vrouw van The Painter, die in de eerste Layers of Fear voor de nodige vraagtekens zorgde, krijgt de kans om haar kant van het verhaal te vertellen in een nieuw hoofdstuk genaamd The Last Note. Al met al verschijnen er dus vijf individuen ten tonele om ons hun misère te tonen, alles aangedreven door de Unreal Engine 5.
WAAR EEN DEUR SLUIT
Voor degenen die bekend zijn met Bloober Team zal het volgende statement wellicht als vanzelfsprekend klinken, maar Layers of Fear bewijst opnieuw dat Bloober meester is in het creëren van sfeer en het spelen met de geest. Er wordt wel eens gezegd dat de Layers of Fear-games niet perse eng zijn, maar wel slagen in het zaaien van psychologische terreur. In 2023 is dat niet anders. Layers of Fear blijft een beklemmende walking simulator vol met deuren, soms te openen en soms niet, waarvan je nooit weet wat erachter schuilt. Elke Layers of Fear-game weet je brein te verwarren met een voortdurend veranderend spelplan, waarbij het gevoel van gevaar je overvalt zonder dat er direct allerlei monsters op je afkomen. Tenzij je een angstaanjagend schilderij als een monster beschouwt.
Bovendien heeft Bloober in de loop der jaren bewezen hoe ze angstaanjagende ideeën in een game engine kunnen gieten. Grafisch gezien hebben we nooit echt klachten gehad over de Layers of Fear-games, die nog steeds kunnen wedijveren met modernere horrorspellen. Toch weet de Poolse ontwikkelaar zichzelf te overtreffen door gebruik te maken van de Unreal Engine 5, waarvan we de komende tijd zullen zien of ontwikkelaars de kracht ervan kunnen benutten. Met Layers of Fear lijkt Bloober daar tot nu toe prima in te slagen, hoewel ik een kleine kanttekening moet maken.
IRONISCH PERFECTIEBESEF
De noodzaak voor deze kanttekening is uiterst ironisch gezien de aard van de Layers of Fear-games. Elk plot, of het nu gaat om The Painter, The Musician, The Daughter of The Actor, draait direct of indirect om het bereiken van perfectie in hun vakgebied en de psychologische valkuilen die daarmee gepaard gaan. Ze streven naar perfectie, zelfs als het vrijwel onmogelijk is om deze te bereiken. Dit lot lijkt ook Bloober te hebben getroffen, die als digitale kunstenaars en regisseurs streven naar de perfecte horrorervaring. Maar net als voor de gekwelde protagonisten in de serie is ook het canvas van Layers of Fear niet volledig onbevlekt gebleven. Er zijn kleine onvolkomenheden, zoals framedrops en haperingen na een cutscene, zij het in beperkte mate, en bugs die helaas af en toe het spel kunnen verpesten. Floor clipping is daar een voorbeeld van. Het zijn imperfecties waarvan ik hoop dat Bloober ze nog weet op te lossen voordat de verf volledig is opgedroogd.
Naast de genoemde prestatieproblemen kan een criticus ook struikelen over zaken als de voice-acting, die niet altijd even sterk is, en de inconsistentie in gameplay-elementen. Het was begrijpelijk dat Bloober bepaalde zaken zoals puzzels en de bijbehorende besturing aanpaste in Layers of Fear 2, maar ik had gehoopt dat deze puzzel-elementen gladgestreken zouden worden in deze hervertelling. Tot slot kan er ook gedebatteerd worden over de toevoeging van de lantaarn in de verhaallijnen van The Painter en The Musician, waarmee een dreigende entiteit afgeweerd kan worden. Het lijkt erop dat de lantaarn misschien iets te krachtig is geïmplementeerd. Het haalt in ieder geval de dreiging weg uit de situaties waarin deze schim opduikt. Maar goed, dat geldt ook voor de optionele ‘no death’-optie in het startmenu.
